Welkom in jouw zone
Of je nu op zoek bent naar een boeiende kijk- of doestage in een gerechtsdeurwaarderskantoor of als master in de rechten interesse hebt om gerechtsdeurwaarder te worden: student@work is gecreëerd voor jou. Ontdek hier welke mogelijkheden het beroep van gerechtsdeurwaarder te bieden heeft en laat je inspireren!
Inhoudsopgave
1.Wat maakt dit beroep zo boeiend?
Een gerechtsdeurwaarder is een buitenbeentje binnen de juridische beroepen.
Dat komt omdat het ambt 2 statuten verenigt: een gerechtsdeurwaarder is zowel een openbaar ministerieel ambtenaar als een zelfstandige met een rechtendiploma, en dus een ondernemer.
Het Gerechtelijk Wetboek voorziet twee types opdrachten voor gerechtsdeurwaarders (art. 519).
Enerzijds opdrachten die ze moeten uitvoeren als ze daartoe worden gemandateerd (de zogenaamde ministerieplicht) zoals:
-
het opstellen en betekenen van exploten;
-
het tenuitvoerleggen van gerechtelijke beslissingen;
-
het waarborgen van de invordering van onbetwiste geldschulden;
-
het uitvoeren van vaststellingen.
Anderzijds kunnen ze ook buitengerechtelijke activiteiten uitvoeren, zoals:
-
het minnelijk invorderen van schulden;
-
het toezicht houden op loterijen en wedstrijden;
-
het schatten van de waarden van roerende goederen;
-
het uitvoeren van solvabiliteitsonderzoeken.
De inhoud van de job is dus erg divers. Wat gerechtsdeurwaarders onderscheidt van andere juridische professionals is hun doelgerichte bezoeken aan particulieren en ondernemers. Het persoonlijk contact maakt het verschil. In die zin vervullen gerechtsdeurwaarders een belangrijke maatschappelijke en sociale rol. Deze nabijheidsrol vormt mee de ruggengraat van het beroep. Tijdens deze bezoeken informeren gerechtsdeurwaarders de mensen waarom ze langskomen, verduidelijken ze de inhoud van een akte en leggen ze uit welke oplossingen er mogelijk zijn, rekening houdend met de persoonlijke situatie van de betrokkene. Als het over openstaande schulden gaat, zullen ze proberen om een afbetalingsplan te bemiddelen. Gerechtsdeurwaarders zullen steevast zoeken proberen om oplossingen mogelijk te maken of te faciliteren.
Sinds 1 juli 2024 is de faciliterende en nabijheidsrol van gerechtsdeurwaarders ook wettelijk erkend. In dat kader hebben ze nu gerechtelijke instrumenten ter beschikking die toelaten om problematische schuldensituaties sneller te detecteren. Zo geldt er onder meer de verplichting om een solvabiliteitsonderzoek uit te voeren voorafgaand aan elke gerechtelijke en buitengerechtelijke invorderingsprocedure en zijn er tal van nieuwe informatieve berichten beschikbaar in het centraal bestand van beslagberichten.
Vanaf 1 januari 2025 kunnen gerechtsdeurwaarders ook minnelijke bemiddelaar worden. Vanuit die functie kunnen ze minnelijke afbetalingsplannen onderhandelen en de opvolging ervan garanderen.
Kortom, gerechtsdeurwaarders zijn tegelijk juristen, informatieverstrekkers, bemiddelaars, waarnemers, adviseurs en verbindingsofficiers. Ongeacht hun hoedanigheid handelen ze steeds neutraal, onpartijdig en onafhankelijk. Ze informeren correct, zoeken naar oplossingen die de belangen van alle partijen verzoenen. Zo garanderen ze de rechtszekerheid.
Wil je meer weten over de rol van gerechtsdeurwaarders, hun taken en hun tarieven, check het hier.
2. Hoe word je gerechtsdeurwaarder?
Gerechtsdeurwaarders worden benoemd door de Koning. Vooraleer het zover is, moet je een aantal stappen zetten. Op deze pagina vind je het gedetailleerde parcours.
Samengevat:
Stap 1: stagiair-gerechtsdeurwaarder
Iedereen die een diploma master in de rechten heeft behaald, kan stagiair-gerechtsdeurwaarder worden. Hiertoe vraag je een stageplaats aan bij een gerechtsdeurwaarderskantoor en dien je samen met je stagemeester een aanvraag in bij de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders. Deze zal je een stageboekje bezorgen waarna je je stage kan aanvatten met het oog op het examen voor kandidaat-gerechtsdeurwaarder. Om daaraan te mogen meedoen, moet je over het stagecertificaat beschikken, een 2-jarige opleidingscyclus volgen en minimaal 2 jaar stage lopen op een gerechtsdeurwaarderskantoor. Indien je niet onmiddellijk benoemd wordt, moet je extra opleidingsuren volgen om te mogen deelnemen aan het daaropvolgende examen.
Tijdens je stage maak je kennis met het werk op het kantoor van je stagemeester en ga je mee “op de baan”. De inhoud van de stage vind je in het uitvoeringsbesluit van 2 april 2014 (Koninklijk besluit tot uitvoering van de wet van 7 januari 2014 tot wijziging van het statuut van de gerechtsdeurwaarders).
De stage wordt strikt omkaderd, opgevolgd en vergoed.
-
Omkaderd: De stagemeester houdt toezicht tijdens de volledige duur van de stage en biedt de stagiair steun/hulp bij het aanleren van de juridische en sociale aspecten van de verschillende rollen van de gerechtsdeurwaarder, evenals zijn rechten en plichten. Dit wordt beschreven in het stagereglement.
-
Opgevolgd: de contactpersoon waakt over de stage. Hij kan op kantoor langskomen om na te gaan dat alles goed loopt en speelt ook een bemiddelingsrol bij mogelijke conflicten. De stagemeester kan ook controleren of de opleidingen tijdens de stageperiode correct worden gevolgd.
-
Vergoed: de stage kan worden uitgevoerd als zelfstandige of als werknemer. Het minimum brutomaandloon voor een werknemer wordt bepaald op basis van PC nr. 336 (= minimum maandloon van 2.049 euro in 2024). Voor een zelfstandige is het minimum brutoloon 2.500 euro (dit bedrag geldt voor het jaar 2024 en wordt jaarlijks herzien op 1 januari).
Op het einde van de stageperiode kan je je inschrijven voor het eerstvolgende vergelijkend examen om kandidaat-gerechtsdeurwaarder te worden. Houd er rekening mee dat het aantal beschikbare plaatsen bij koninklijk besluit wordt vastgelegd en van jaar tot jaar varieert.
Stap 2: kandidaat-gerechtsdeurwaarder
Omdat er slechts een beperkt aantal plaatsen zijn, wordt er elk jaar een vergelijkend examen georganiseerd voor alle houders van een stagecertificaat. Stagiairs die willen meedoen, moeten hun kandidaatstelling indienden binnen de gestelde termijn, d.w.z. binnen de maand na de oproep ervan in het Belgisch Staatsblad.
Het programma van het examen wordt elk jaar bij ministerieel besluit gepubliceerd en toetst volgende vaardigheden:
-
kennis van het statuut en de taken van een gerechtsdeurwaarder, met inbegrip van deontologie en tucht;
-
kennis van de courante takken van het recht waarin de gerechtsdeurwaarder bevoegd is, in het bijzonder het beslag- en executierecht, vennootschapsrecht en gerechtelijk (privaat)recht;
-
de menselijke vaardigheden in de omgang met opdrachtgevers, schuldenaren, confraters, enz.;
-
de professionele vaardigheden in kantoor- en personeelsmanagement.
Ben je geslaagd voor het vergelijkend examen en werd je benoemd tot kandidaat-gerechtsdeurwaarder? Gefeliciteerd! Jouw benoeming zal vervolgens worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Eenmaal benoemd, maken kandidaat-gerechtsdeurwaarders integraal deel uit van de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders. Kandidaat-gerechtsdeurwaarders kunnen plaatsvervangingen doen, wat impliceert dat ze een gerechtsdeurwaarder kunnen vervangen om bijvoorbeeld akten te betekenen. Een kandidaat-gerechtsdeurwaarder die een plaatsvervanging doet, draagt alle rechten en plichten die de gerechtsdeurwaarder heeft.
Hoewel het geen regel is, combineren de meeste kandidaten kantoor- en baanwerk.
Stap 3: gerechtsdeurwaarder
Elk jaar wordt bij koninklijk besluit een lijst met vacante plaatsen voor gerechtsdeurwaarders gepubliceerd. Als je gunstig gerangschikt bent, benoemt de Koning je officieel tot titularis-gerechtsdeurwaarder in een bepaald gerechtelijk arrondissement. Hierbij wijst de minister van Justitie een gemeente aan waar je je kantoor kan vestigen.
België telt momenteel bijna 600 titularis-gerechtsdeurwaarders verspreid over het hele land. Op 1 januari 2025 zullen er 509 gerechtsdeurwaarders zijn, een aantal dat daarna stabiel zal blijven.
Of je nu besluit om je eigen kantoor te openen of samen te werken met andere confraters, je dagen zullen altijd goed gevuld en nooit hetzelfde zijn. Misschien begeleid je ooit op jou beurt nieuwe stagiairs in hun loonbaan.
